🐐 नॅशनल लाईव्हस्टॉक मिशन (NLM Goat farming ) काय आहे?

NLM Goat farming Yojana ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, जी 2014-15 मध्ये सुरू करण्यात आली. या योजनेचा मुख्य उद्देश पशुधन क्षेत्राचा सर्वांगीण विकास करणे, ज्यामध्ये शेळी, मेंढी, कोंबडी आणि डुक्कर पालनाचा समावेश आहे. 2021-22 मध्ये या योजनेत सुधारणा करण्यात आल्या असून, रोजगार निर्मिती, उद्योजकता विकास आणि प्रति प्राणी उत्पादकता वाढविण्यावर भर देण्यात आला आहे. देशात तसेच महाराष्ट्र राज्यामध्ये दरवर्षी हजारो तरुण शिक्षण पूर्ण करून नोकरीच्या दिशेने मोठमोठ्या शहरांमध्ये धावत असतात. नोकरी मिळवतानाची धडपड आणि नोकरी मिळाल्यानंतर सकाळ संध्याकाळ फक्त त्या नोकरीसाठी जगणे ही सध्याची सत्य परिस्थिती निर्माण झालेली आहे.

सध्याच्या जगामध्ये नोकरीला पर्याय म्हणून आताच्या तरुण पिढीने उद्योजकाकडे पाहिले पाहिजे. व्यवसाय कोणताही असो तो स्वतःचा स्वतंत्र असला पाहिजे. स्वतः दुसऱ्याकडे नोकरी करण्यापेक्षा स्वतः दुसऱ्या नोकरी देणे हे धोरण मनामध्ये बाळगले पाहिजे.

🏡 महाराष्ट्रातील शेळीपालनासाठी NLM Goat Farming yojana अंतर्गत योजना

1. 🐐 शेळीपालन उद्योजकता विकास

NLM अंतर्गत, शेळीपालनासाठी उद्योजकता विकासावर विशेष भर देण्यात आला आहे. यामध्ये स्थानिक जातींच्या संवर्धनासह, शेळीपालन व्यवसायासाठी आवश्यक असलेल्या पायाभूत सुविधांची उभारणी केली जाते. उदाहरणार्थ, शेळीपालनासाठी आवश्यक असलेल्या गोठ्यांची उभारणी, चारा व्यवस्थापन, आरोग्य सेवा इत्यादींचा समावेश होतो

2. 💰 भांडवली अनुदान

NLM Goat Farming yojana या योजनेअंतर्गत, शेळीपालन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी 50% भांडवली अनुदान प्रदान केले जाते. उदाहरणार्थ, 100 मादी आणि 5 नर शेळ्यांच्या युनिटसाठी ₹10 लाखांपर्यंतचे अनुदान मिळू शकते. युनिटच्या आकारानुसार हे अनुदान वाढविले जाऊ शकते, जसे की 500 मादी आणि 25 नर शेळ्यांच्या युनिटसाठी ₹50 लाखांपर्यंतचे अनुदान उपलब्ध आहे.

👥 पात्रता आणि अर्ज प्रक्रिया

पात्र लाभार्थी:

• व्यक्तिगत उद्योजक
• स्वयं-सहायता गट (SHG)
• शेतकरी उत्पादक संस्था (FPO)
• कंपनी कायद्यानुसार नोंदणीकृत कंपन्या

अर्ज प्रक्रिया:

1. लाभार्थ्यांनी https://nlm.udyamimitra.in/या पोर्टलवर ऑनलाईन अर्ज करावा.
2. अर्जासोबत आवश्यक कागदपत्रे जसे की आधार कार्ड, बँक खाते तपशील, प्रकल्प अहवाल इत्यादी अपलोड करावीत.
3. अर्जाची छाननी संबंधित विभागाद्वारे केली जाईल आणि पात्र लाभार्थ्यांना अनुदान मंजूर केले जाईल.

🌿 महाराष्ट्रातील स्थानिक शेळी जाती

महाराष्ट्रात शेळीपालनासाठी खालील स्थानिक जाती प्रचलित आहेत:

• उस्मानाबादी: दुधासाठी प्रसिद्ध, उच्च उत्पादनक्षम.
• सांगमनेरी: मांसासाठी उपयुक्त, जलद वाढणारी.
• कोकण कन्नी: कोकण भागात आढळणारी, स्थानिक हवामानास अनुरूप.

या जातींच्या संवर्धनास NLM Goat farming Yojana अंतर्गत प्रोत्साहन दिले जाते.

📈 शेळीपालन व्यवसायाचे फायदे

1. कमी भांडवलात सुरूवात: शेळीपालन व्यवसाय कमी भांडवलात सुरू करता येतो.
2. उच्च नफा: दूध, मांस, शेळीच्या शेणामुळे चांगला नफा मिळतो.
3. रोजगार निर्मिती: ग्रामीण भागात रोजगाराच्या संधी वाढतात.
4. महिलांसाठी उपयुक्त: महिला उद्योजकांसाठी हे व्यवसाय विशेषतः उपयुक्त आहे.
5. NLM Goat Farming yojana अंतर्गत शेळीपालन योजना ही महाराष्ट्रातील ग्रामीण भागातील शेतकरी, महिला आणि युवकांसाठी एक सुवर्णसंधी आहे. या योजनेचा लाभ घेऊन शेळीपालन व्यवसाय सुरू करणे, स्थानिक जातींचे संवर्धन करणे आणि आर्थिक स्थैर्य प्राप्त करणे शक्य आहे.