install solar panel at home
आजकाल वाढती वीज दर आणि पर्यावरणपूरक ऊर्जा स्रोतांची गरज लक्षात घेता, अनेक लोक install solar panel at home ही संकल्पना आत्मसात करत आहेत. सौर ऊर्जा हा स्वच्छ, नूतनीकरणीय आणि दीर्घकालीन उपाय आहे ज्यामुळे केवळ वीज बिल वाचतेच नाही, तर पर्यावरणासही मदत होते. चला तर मग जाणून घेऊया सौर पॅनल घरी कसे बसवायचे, त्याचा खर्च, फायदे आणि केंद्र व राज्य सरकारकडून मिळणाऱ्या सबसिडीबद्दल सविस्तर माहिती.
Solar panel म्हणजे काय?
सौर पॅनल म्हणजे सूर्यप्रकाशातून वीज निर्मिती करणारे उपकरण. हे पॅनल सौर उर्जेला डायरेक्ट करंट (DC) मध्ये रूपांतरित करते आणि इन्व्हर्टरच्या सहाय्याने ती ऊर्जा अल्टरनेटिंग करंट (AC) मध्ये बदलते, जी आपल्या घरातील उपकरणांसाठी वापरली जाते.
घरासाठी install Solar panel at home बसवण्याचे फायदे
- वीज बिलात मोठी बचत: एकदा सौर पॅनल बसवल्यानंतर, तुम्ही तुमच्या घरासाठी आवश्यक वीज सौर उर्जेवरून मिळवू शकता. त्यामुळे महिना-महिन्याचे वीज बिल खूपच कमी येते किंवा शून्यावर देखील येऊ शकते.
- निम्न देखभाल खर्च: एकदा योग्य पद्धतीने बसवल्यानंतर, सौर पॅनलला जास्त देखभाल लागत नाही.
- पर्यावरणपूरक: सौर उर्जा ही हरित ऊर्जा (green energy) आहे. त्यामुळे कार्बन उत्सर्जन कमी होते.
- लाँग टर्म इन्व्हेस्टमेंट: सौर पॅनलचा आयुष्यकाल २५ वर्षांपर्यंत असतो.
Solar panel at home बसवताना लक्षात घ्यायच्या गोष्टी
- छताची जागा: घराच्या छतावर पुरेशी जागा असावी जेणेकरून सौर पॅनल बसवता येईल. साधारणतः 1KW साठी 100 चौरस फूट जागेची गरज असते.
- सूर्यप्रकाशाची उपलब्धता: छतावर दिवसभरात भरपूर सूर्यप्रकाश पडणे आवश्यक आहे. झाडे, इमारती यांचा अडथळा नसावा.
- लोडची गरज समजून घ्या: घरात तुम्हाला दररोज किती युनिट वीज लागते याचा अंदाज घ्या. त्यानुसार सोलर सिस्टीमची क्षमता ठरवता येते.
- सोलर सिस्टीमचे प्रकार:
- ऑन-ग्रिड सिस्टीम: ही सिस्टीम थेट वीज वितरण कंपनीच्या ग्रिडला जोडलेली असते. वापरलेली आणि तयार केलेली वीज यात समतोल साधला जातो.
- ऑफ-ग्रिड सिस्टीम: यामध्ये बॅटरी स्टोरेज असते. जी वीज साठवून ठेवते आणि गरजेनुसार वापरली जाते.
- हायब्रिड सिस्टीम: ऑन-ग्रिड आणि ऑफ-ग्रिड यांचा मिश्रित प्रकार. बसवण्याची प्रक्रिया
Solar panel at home बसवण्याची प्रक्रिया
- गरज ओळखा:
तुमच्या घरात किती युनिट वीज खर्च होते याचे निरीक्षण करा. उदाहरणार्थ, जर दररोज 5 युनिट वीज लागते, तर 1.5 KW सौर सिस्टीम पुरेशी होऊ शकते.
2. योग्य कंपनी निवडा
बाजारात Tata Power Solar, Loom Solar, Waaree, Adani Solar यांसारख्या अनेक नामांकित कंपन्या आहेत. त्यांचे कोटेशन घ्या आणि तुलना करा.
3. जागेचे निरीक्षण
कंपनीकडून तज्ञ आपल्या छताचे निरीक्षण करतात. सूर्यप्रकाश, जागेची उपलब्धता, स्ट्रक्चर तपासले जाते.
4. इंस्टॉलेशन
सर्व साहित्य, सौर पॅनल, इन्व्हर्टर, बॅटरी (जर हवी असेल तर), वायरिंग इत्यादी बसवले जाते. यासाठी साधारणतः 2–4 दिवस लागतात.
5. ग्रिड कनेक्शन आणि मीटरिंग
जर ऑन-ग्रिड सिस्टीम असेल तर स्थानिक वीज वितरण कंपनीकडून नेट मीटरिंगसाठी परवानगी घ्यावी लागते.
सौर पॅनल बसवण्याचा खर्च
खर्च सिस्टीमच्या क्षमतेवर आणि प्रकारावर अवलंबून असतो. खाली काही अंदाजे दर दिले आहेत
| सिस्टीम क्षमता | अंदाजे खर्च (सबसिडीशिवाय) | |
| 1 kw | ₹ 75,000 – ₹ 90,000 | |
| 2 kw | ₹ 1.4 लाख – ₹ 1.8 लाख | |
| 3 kw | ₹ 2 लाख – ₹ 2.5 लाख | |
| 5 kw | ₹ 3.5 लाख – ₹ 4.5 लाख |
भारत सरकारची सौर सबसिडी योजना
भारत सरकार PM Surya Ghar: Muft Bijli Yojana आणि MNRE (Ministry of New and Renewable Energy) च्या माध्यमातून घरगुती सौर प्रकल्पांसाठी अनुदान (subsidy) देत आहे.
सबसिडीचे तपशील (2025 पर्यंत):
- 1 KW साठी: ₹30,000 पर्यंत.
- 2 KW साठी: ₹60,000 पर्यंत.
- 3 KW आणि त्याहून अधिक: ₹78,000 किंवा 40% पर्यंत.
अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
- https://solarrooftop.gov.in/ या अधिकृत वेबसाइटवर जा.
- आपले राज्य, वीज वितरण कंपनी आणि खाते क्रमांक भरून नोंदणी करा.
- अधिकृत इंस्टॉलरची निवड करा.
- इंस्टॉलेशननंतर सबसिडीसाठी अर्ज करा. नेट मीटरिंगची परवानगी मिळवा.
- सबसिडी थेट तुमच्या खात्यात जमा होते.
आजच्या काळात घरच्या घरी install solar panel at home करणे हे फक्त पर्यावरणपूरक पाऊल नाही, तर आर्थिकदृष्ट्याही एक शहाणपणाचा निर्णय आहे. सरकारी सबसिडीचा लाभ घेतल्यास हा खर्च आणखी कमी होतो. एकदाच गुंतवणूक करून तुम्ही अनेक वर्षे मोफत वीज मिळवू शकता. आता वेळ आली आहे की तुम्हीही सौर ऊर्जा वापरण्यास सुरुवात करा आणि वीज बिलातून सुटका मिळवा! येणारा काळ हा नक्कीच सौर उर्जेवरती चालणारे उपकरणांचा असणार.
