Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra
मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि भविष्याच्या सुरक्षिततेसाठी महाराष्ट्र शासनाने सुरू केलेली “माझी कन्या भाग्यश्री योजना” ही एक अत्यंत महत्वाची योजना आहे. या योजनेचा उद्देश मुलींचे जन्मदर वाढवणे, लिंग गुणोत्तर सुधारण्यास हातभार लावणे, आणि गरीब व आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ कुटुंबांना आधार देणे आहे.
ही योजना महाराष्ट्र शासनाच्या महिला व बालविकास विभागामार्फत राबवली जाते. या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी काही अटी व पात्रता आहेत, त्या जाणून घेणे आवश्यक आहे.
“Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra” म्हणजे काय?
ही योजना विशेषतः Below Poverty Line (BPL) आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ घटकातील कुटुंबांसाठी आहे. या योजनेंतर्गत मुलीच्या नावाने आर्थिक निधी दिला जातो, जो ठराविक अटी पूर्ण केल्यानंतर त्या मुलीसाठी शैक्षणिक किंवा वैयक्तिक गरजांसाठी वापरता येतो.
मुख्यमंत्री बाल आशीर्वाद योजना – अनाथ विद्यार्थ्यांसाठी जीवनदायिनी योजना
योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट:
- मुलींच्या जन्मास प्रोत्साहन देणे
- स्त्री-पुरुष लिंग गुणोत्तर सुधारणे
- मुलींच्या शिक्षणासाठी आर्थिक पाठबळ देणे
- अल्पवयीन मुलींच्या बालविवाहास प्रतिबंध
Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra योजनेची पात्रता (Eligibility Criteria):
- अर्जदार कुटुंबाने BPL किंवा Antyodaya योजनेच्या लाभार्थी असावे
- कुटुंबातील जास्तीत जास्त 2 मुली या योजनेच्या लाभासाठी पात्र आहेत
- मुलीचा जन्म 1 ऑगस्ट 2014 नंतरचा असावा
- मुलीचे लिंग तपासणी (sex determination) केलेले नसावे
- मुलीचे नियमित लसीकरण झालेले असावे
- आई-वडिलांनी कुटुंब नियोजन (Family Planning) केलेले असावे
Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra योजनेतील आर्थिक लाभ:
एका मुलीसाठी:
- मुलीच्या जन्मानंतर सरकार ₹50,000 पर्यंतचा विमा कवच / फिक्स्ड डिपॉझिट करते.
- मुलगी 18 वर्षांची झाल्यावर ती ही रक्कम वापरू शकते, जर ती शिक्षण घेत असेल आणि विवाह झालेला नसेल.
दोन मुलींसाठी:
- सरकार प्रत्येक मुलीच्या नावाने ₹25,000 + विमा रक्कम फिक्स ठेवते.
- दोघीही मुली 18 वर्षाच्या झाल्यावर रक्कम मिळते, जर त्यांनी शिक्षण पूर्ण केलं असेल आणि लवकर विवाह झालेला नसेल.
आवश्यक कागदपत्रे:
माझी कन्या भाग्यश्री या योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी लागणारे कागदपत्रे खालील प्रमाणे
- मुलीचा जन्म दाखला.
- आई-वडिलांचा आधार कार्ड.
- BPL किंवा Antyodaya योजनेचा लाभार्थी प्रमाणपत्र.
- लसीकरण प्रमाणपत्र.
- कुटुंब नियोजन सर्जरीचा पुरावा (जर लागू असेल).
- बँक खाते तपशील (मुलीच्या किंवा पालकांच्या नावावर).
- पासपोर्ट साइज फोटो.
Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra अर्ज कसा करावा?
- सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह जवळच्या महिला व बालविकास विभाग कार्यालयात संपर्क करा.
- माझी कन्या भाग्यश्री योजनेचा अर्ज फॉर्म भरा.
- संबंधित अधिकारी दस्तावेज तपासतील.
- पात्रता निश्चित झाल्यानंतर निधी हस्तांतर प्रक्रिया सुरु केली जाईल.
योजनेचे फायदे:
- मुलीच्या जन्मास सामाजिक मान्यता मिळते.
- बालविवाह रोखण्यास मदत.
- मुलींचे उच्च शिक्षण गाठण्यास आर्थिक मदत.
- लिंग गुणोत्तर सुधारण्यात मोठा हातभार.
- गरीब व गरजू कुटुंबासाठी मोठा आधार.
योजनेच्या अंमलबजावणीची जबाबदारी:
- महिला व बालविकास विभाग, महाराष्ट्र शासन.
- आंगणवाडी कार्यकर्त्या आणि स्थानिक अधिकाऱ्यांद्वारे योजना पोहोचवली जाते.
- बालविकास प्रकल्प अधिकारी (CDPO) यांच्याकडे योजना व्यवस्थापनाची जबाबदारी.
काही महत्वाचे प्रश्न (FAQ):
1. ही योजना केवळ पहिल्या दोन मुलींकरिता आहे का?
होय, फक्त दोन मुलींचाच यामध्ये समावेश होतो.दोन पेक्षा जास्त मुली असतील तर या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.
2. मुलीचा विवाह 18 वर्षांपूर्वी झाला, तरी लाभ मिळेल का?
नाही, लाभ मिळणार नाही. 18 वर्षांपूर्वी विवाह झाला तर लाभाची अट फेल होते.या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी जर का मुलीचा विवाह हा 18 वर्षांपूर्वी झालेला असेल तर ती मुलगी या योजनेसाठी पात्र ठरत नाही.
3. योजनेचा लाभ शहरी आणि ग्रामीण दोघांनाही आहे का?
होय, ही योजना संपूर्ण महाराष्ट्रात शहरी व ग्रामीण भागांमध्ये लागू आहे.त्यामुळे या योजनेसाठी वरील दिलेल्या निकषांमध्ये जे कोणी उमेदवार बसतात तो महाराष्ट्राचा रहिवासी असणारा व्यक्ती या योजनेसाठी अर्ज करू शकतो आणि या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो.
महत्त्वाचे दुवे (Important Links):
- महिला व बालविकास विभाग – महाराष्ट्र शासन
- MahaDBT Portal – शासकीय योजना अर्ज
- Helpline Number – 022-49150800
Mazi Kanya Bhagyashree Yojana in Maharashtra ही योजना मुलींच्या भविष्याला आर्थिक सुरक्षा देणारी एक प्रेरणादायी योजना आहे. आजच्या काळात मुलींचे शिक्षण, आरोग्य आणि सुरक्षितता याकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे आणि ही योजना त्यासाठी एक पाऊल पुढे टाकते. जर आपले कुटुंब या योजनेच्या अटी पूर्ण करत असेल, तर आजच अर्ज करा आणि आपल्या कन्येच्या भविष्याला सुरक्षिततेची कवच द्या.
अर्ज करताना अडचण आल्यास, आपल्या जवळच्या आंगणवाडी सेविका, CDPO ऑफिस किंवा महिला व बालविकास कार्यालयात मदतीसाठी भेट द्या.
